MESCÎD-İ HARÂM YAZITI

بسم الله الرحمن الرحيم 

MESCÎD-İ HARÂM'IN TAMİR EDİLDİĞİ TARİHTE YAZILMIŞ OLAN BİR İSLÂMÎ YAZIT 

İslâmî yazıtların önemlerinden biri bize hakiki tarihi te'kîd etmesidir. Bu yazıt ravi El-Reyân b. Abdullah El-Ezdî tarafından yazılmıştır.

Yazıtta,Allah'tan başka bir ilah olmadığına ve Muhammed'in ﷺ Allah'ın Resulü olduğuna şehadet ediyor ve Allah'tan hidayet ve şehadet istiyor.

Aslında bu yazıtın önemi son satırlardadır şöyle ki;

كتب هذا الكتـ(ـا)ب

عام بني المسجد الحرام

 لسنة ثمان وسبعين"

"Bu kitâbe, Mescidi Haramın bina edildiği yılda 78 senesinde yazıldı".

Esasen Mescid-i Harâm yeryüzünde bilinen en eski mesciddir (Âl-i İmrân 3/96). Resûlullah ﷺ İslâmiyet’i tebliğ için zaman zaman Mescid-i Harâm’ı kullanmış, yapılan baskılara rağmen Hacerülesved ile Rüknülyemânî arasında namaz kılmıştır. 

X

Dolayısıyla bu yazıt Mescid-i Haram'ın ilk yapılma tarihini değil, hicrî 74-75 senesinde yapıldığı bilinen tamir ve tadilat çalışmalarının Emevi Devleti döneminde Abdülmelik b. Mervan'ın hilâfeti sırasında (H. 26-86) yani hicrî 74'te başlayan çalışmaların) hicrî 78 yılında bittiğini gösterir.

X

Bu yüzden bunun gibi bazı İslâmî yazıtlar tarihsel çalışmalarda ve tarihçilerin sözlerinin tahkiki, tasvibi ve tenkitinde önemli bir kaynak sayılabilir.

X

Görüldüğü üzere sarih bir şekilde

"المسجد الحرام"

"el-Mescid'u-l Haram" yazılmış.

Tâif'te bulunan bu mühim yazıtın metni şöyle;

"شهد الريان بن عبدﷲ أنه لا إله إلا ﷲ وشهد أن ﷴا ﷶ ﷲ

ثمّ هو يكفي من أتى أن يشهد على

 ذلك رحم ﷲ الريان و

غفرله وأستهديه إلى صراط الجنة

 وأسأله الشهادة في سبيله آ

مين كتب هذا الكتـ(ـا)ب

عام بني المسجد الحرام

 لسنة ثمان وسبعين"

"El-Reyyân b. Abdullah Allah'tan başka ilah olmadığına ve Muhammed'in O'nun Resulü olduğuna şehadet etti. Sonra o, buna şehadet getirene yeter. Allah El-Reyyân'a merhamet/rahmet etsin ve onu bağışlasın. O'ndan (Allah'tan) cennetin yoluna hidayet etmesini ve O'ndan, (Allah'ın kendi) yolunda şehit olmayı diliyorum. Amin. Bu yazıyı Mescid-i Harâm'ın bina edildiği 78 yılında yazdı."

X

Yazıtı yazan hadis râvisi El-Reyyân b. Abdullah el-Ezdî olabilir.

Muhtemelen aynı kişiye âit el-Hacc'u-ş Şâmî yolunda bulunan ve Necm Suresinden mülhem bir İslâmî yazıt.

Yazıtın metni şöyle;

"آمن الريان

بن عبدالله

برب النجم

إذا هوى"

"El-Reyyân b. Abdullah, battığı zaman yıldızın Rabbine iman etti."

Kaynak;

X

Kısmen konuyla alakalı bir zeyl