Akraba Evliliği

 بسم الله الرحمن الرحيم

AKRABA EVLİLİĞİ

Kur'ân-ı Kerim haram olan evlilikleri tasrih etmiş, bunun dışında

kalan, akrabalarla evlenmelere ruhsat vermiş ise de, sünnette Kur'ân'n

çizdiği hudûd dışındaki akrabalarla da evlenmemek tavsiye edilmis, bazı mahzurlar tevlid edeceğine dikkat çekilmiştir. İbn-u Hacer bu meselenin sünnetten, ziyade tecrübeye müstenid olduğunu söyler (Fethu'l-Bari 11/37)

 Umumiyetle zayıf tariklerden gelmiş olan bu hadisler ahlâk kitaplarımızda yer etmiş olmakla İslâm düşüncesine tesir icra etmiştir. Bazı bölgelerde riayet de edilmekte olan bu rivayetlerden birinde Hazreti Peygamber (ﷺ) "Yakın akrabalarla evlenmeyin, zira çocuk zayıf olur." buyurmaktadır. İhya 2/41. Iráki, İbn-u Saláh'ın: "Bu hadisin itimâd edilen bir aslina rastlamadım." dedigini Kaydetmekle beraber, şahid zımnında Hazreti Ömer'in Ali Saib'e hitábını zikrederek mânaca doğruluğuna meyleder. (el-Mugni'an Hamli'l-Esfar fi'l-Esfar (İhya'nın sayfalarının altında yer alır.)

Bir diğer hadiste de: "Kendi kavminden evlenen evinde otlayan gibidir." Mecmau'z-Zevaid 4/260 (senette yer alan Eyyüb b. Süleyman hariç diğer ricali sağlamdır. Heysemi Eyyüb ve babasının meçhul olduğunu söyler.)

Keza Hazreti Ömer, Âli es-Sáib'e: "Zayıfladınız (neslinizin kuvvetlenmesi için) yabancılarla evlenin" tavsiyesinde bulunur. Uyunu'l-Ahbar 4/3; Suyüti, Cem'u'l-Cevámi' 1/141/a. Bak: İhyá 2/41 (Mugni'de Iráki, hadisi İbrahim el-Harbi'nin Garibu'I-Hadis de rivayet ettigini belirtir.)

 Hülasa doğacak neslin kuvvetli ve gürbüz olması için akraba ile değil, yabancı ile evlenmek tavsiye edilmektedir.

Bu husus, akrabaya karşı şehvetin az olacağı şehvet za'fının da

ilerde doğacak çocuğun cılız olmasına müncer olacağı şeklinde illetlendirilip izah edilmiştir. Kari, Aynu'l-İlm 1/234.

Bu konuda Gazzálî şu açıklamayi yapar: Sehvet, bakmak (nazar) ve dokunmak (lems) yoluyla hâsıl olan ihsasın kuvvetiyle orantılı olarak kuvvetli veya zayıf olur. İhsas ise yabancı (garib) ve yeni şeylerle kuvvetli olur. (2/41)

İbn-u Hacer de akraba evliliklerinden doğan çocuğun genellikle

ahmak olacağının tecrübe ile sabit olduğunu söyler. 

Fethu'l-Bari 11/37.

Hadis îmamlarından Deylemî'nin bir rivayetinde, akraba ile evliliğin sıla-i rahim bağlarının kopmasına sebep olacağı bildirilmektedir.

Yine Deylemi'nin bir tahricinde akraba ile evliliğin "kopmaya" sebep olacağı belirtilir. Deylemi, Ebû Mansur (v. 553/1158); Müsnedü'l-Firdevs, Yzm. (Şehid Ali Paşa Nu: 505

2/279/b.

 Kınalızâde, Ahlâk-ı Alâiyye'de "Ahmak kadınla evlenmeyin, zira kendisiyle sohbet bir beladır, ondan doğacak çocuklar ise ziyan olmuştur." meâlinde bir hadis rivayet eder.

Tedkik ettiğimiz hadis kitaplarında ve hattâ mevzuat kitaplarında bile

rastlamadığımız bu sözü bizzat Hazreti Peygamber ﷺ söylememiş olsa bile, ilerde doğacak çocukta icra edeceği tesire inanıp evlenmezden önce tedbir alma esprisinin İslâm dünyâsında hâkimiyetini göstermesi bakımından

bizim için ehemmiyet taşır.

Kınalızâde 2/28

(Bu tavsiye Tehzîbu'l Ahkâm'da (7/406) Hazreti Ali'nin sözü olarak rivayet etmiştir.