RESÛLULLAH'IN ﷺ KÂTİBİ HAZRETİ HANZALE EL-KATİB'İN KABRİ URFA'DA MI?

 

 بسم الله الرحمن الرحيم

RESÛLULLAH'IN ﷺ KÂTİBİ HAZRETİ HANZALE EL-KATİB'İN KABRİ URFA'DA MI?

Şanlıurfa, Eyyübiye'de bulunan bir mezarın atıl durumda olması sonucunda çöken mezarda ortaya çıkan kitabeleri inceleyen araştırmacılar, 1200 yıllık olduğu belirtilen mezarın Resûlullah'ın ﷺ kâtiplerinden HANZALE b. REBΑ

حنظلة بن الربيع

Ebû Rib‘î Hanzale b. er-Rebî‘ b. Sayfî el-Üseyyidî et-Temîmî'ye (ö. 45/665 [?]) ait olabileceği tahmin ediliyor.
Kitabenin metni şöyle;

"المدينة رها المحروسة في

جماد الاخر سنة تسعين و

مائة رحم الله من قرا عليه"

"Korunmuş Ruhâ şehrinde hicrî 190 yılının Cemaziyelâhir ayında… Allah ona (Kur'ân) okuyan ve rahmet duasında bulunana rahmet etsin."

Kitabe ile ilgili değerlendirmede bulunan araştırmacıların açıklamalarına göre, kitabeye konu olan zatın erkek olduğu ve hicretin 190. yılının Cemaziyelâhir ayında vefat etmiş olduğu anlaşılıyor. Verilen tarihin miladi karşılığı Nisan 806'dır. Kitabenin konusu olan zatın vefat tarihi ile kitabenin yazılış tarihi farklıdır. Kitabesi yazılan kişi, Cemaziyelâhir 190/Nisan 806'de vefat etmiştir. Kabri 11. veya 12. yüzyılda restore edilirken bu kitabe yazılmış olmalıdır. Kitabe celi sülüs, yazı Rumi tezyindir. Bu tarz yazılar da miladi 11. – 12. yüzyıla tarihleniyor. 

Sonuç olarak kitabedeki yazının 11- 12. yüzyıl Selçuklu Dönemi'ne ait olması kuvvetle muhtemeldir.

 

Hanzaletü'l-Katib'in Radıyallahu Anh Urfa'da vefat ettiğine dair el-Mesûdî'nin eserinde şu bilgiler yer alıyor: "Hanzale b. er-Rebî' b. Sayfî el-Esedî et-Temimî, anlatılan konularda Resûlullah'a ﷺ katiplik yapan -isimlerini kaydettiğimiz- şahıslardan biri bulunmadığında onun yerine Resûlullah'a ﷺ katiplik yapardı… O, Hanzaletü'l-Katib diye çağrılırdı. Hanzaletü'l-Katib, Hazreti Ömer b. el-Hattab'ın hilafeti döneminde, Yüce Allah Müslümanlara ülkeleri fethetmeyi müyesser kıldıktan ve oralara yayılmalarından sonra vefat etti. 

Hanzaletü'l-Katib, (el-Cezîre denilen bölgenin) Diyâr-ı Mudâr kısmında olan er-Ruhâ (Urfa'ya) gitti ve orada vefat etti."
Tüm bunlar, kabri bulunan zatın Resûlullah'ın ﷺ kâtibi Hanzala b. Rebî' Radıyallahu Anh olabileceğini gösteriyor.

والله اعلم بالصواب